Britain a um Kuki Diaspora ho Thusim

Thumakai:

Mitheng Paul in Houbung lekhathot phabep Thulhun thah sunga ajih bangin ken jong hiche lekha thot hi munchomchom a um Kukite dinga kahinsut ahi. Boina (gal leh tol chule nehlechah hahsah jala) jatchomchom jeha apennau Paslestine akon kithecheh Jewish mite (scattering Jewish people or chosen people of God), hi Diaspora akiti e. Langkhat’a seidin apen nagam a cheng talou mite tina jong ahi.

Diaspora hi masang chun Jewishte bou seina ahin, tuhin “apen nagam a chenglou chitin, namtin jouse” seina ahitai. Kasei dohnom penchu phatleh nikho dungjui in, eimite jong munchom, gamchom chule pule pite, chule pale nute chenkhah nalouna gam, nehkhah lou nehlechah chule mukhah lou thil jatchomchom imu tave. Hitia iki thecheh uhi “Kuki Diaspora mite” ihitauve. Hiche a hin Pathen in inam, i-insung chule amimal chungcheh ah hin “thilgon leh lunggel” khat anei in (God has a plan in this movement) ahiti kaphong dohnom e.

London a um Kuki Diaspora ho: London hi UK (England, Scotland, Wales and Northern Ireland) capital ahin, thusim a kisei dungjui in akisem dohkal kum 2000 ahitai. British ten vannoi a avaihop lai “nilhum khah nalougam” chun World capital jong anahin, tuchan hin vannoi a financial leh political centre jong ahinalai e. Tutu hin mihem 9 million vel acheng in ahi. District 33 aumin, keiho chen nahi London Borough of Newham kiti Newham District sung ahi. Newham sunga hin 40% tabanghi black and ethnic minority akihi. Langkhat a chu 40% chu Diaspora miteho (Britain a penglou miteho) kahiuve.

British Empire ana letdungjui in, Britain ahin vannoi a chitin namtin mivom, mikang, misen, mieng, chule mibuong jong acheng e. Keima hi Myanmar (Burma) a kon kahijih in, Myanmar Community sunga active tahin kaki mangchan, Myanmar gamkon hi mihem 20000 velumdin ginchat ahi. London sungseh a jong Kuki Worship Service kaneibang uvin, Myanmar Christian Fellowship, Karen Christian Fellowship, Kachin Christian Fellowship, Mizo Christian fellowship, Zomi Christian Fellowship etc.. jong aume.

Chule Community jatchomchom jong aumin, vetsahnan Burmese Community (UK), keima tah aphutdoh lah a kanapangin tuni chan in Patron member kahi jing nalaie, Britain-Burma Society, Shan, Karen, Kachin, Chin Community tinjong aume. Chukitle London sung a hin Myanmar Buddhist Monastery 5 aumin ahi.

Keima hi 1997 kum chun Britain kalhungin, London a um eimiho kaholun, anneh khom chule kimuto na jatchomchom akibolun, 1998 kum April lha in, London a anacheng masapen Pu Paojakhup leh Pi Neikim Telien hi Britain a um eimite din Hausapu leh Haosapi hina, ana kisemin, keima tahin Pathen a lhandoh nale phatthei bohna jong anaki nei e. Hiche hi athahbeh a Britain aum Kuki Community hungkipat dohna ahi.

Pi Neikim leh Pu Paojakhup thusim phabep: Pi Neikim kahaosa piu hi, Thadou Kuki lekhabul (Thadou Kuki Premier) hinsemdoh pa chule Manipur a Kukite laha lekha them masa, Evangelist leh Head Clerk a anapang Pu Longkhobel Kilong (Karong) chanu ahin Saikul a anapeng ahi. Amahi 1965 kuma Tezpur, Assam a nurse training achai a, London a Student Nurse (work permit) a 1967 kumin anahunglhunge. 1973 August 18th a Pu Paokhup Telien BA, MA toh danthengin Church of England hou in khat ah kicheng honin ahi. 1977 kuma London khopia inn khat analam doh hon ahi. Pi Kim l;eh Pu Paokhup hi Pathen gingtah mi jong ahi hone.

Britain a Kut hungkipat thu: 1999 kumin keima leh kaloinu Mrs Tinnu Pathen in Inn nomtah khat rent in eipeuvin, hiche thenso na (house warming) din eimi aum jouse kakouhonin, hicheni mama chun tukum Kut boldi chule keima nin host bolhonange kati honle, ahung kikhom jose nomun, 1999 September last week in London khopia amasapen Kut Festival chu kakibol pantan ahi. Kum 3 chenchu keimanin host kabolhonin, chujouvin Kut Committee aumdoh in, Britain a um Kukiten chulai a Kut secretary a kimangcha Pu Dr Seilen Haokip hi heimil thei ahipoi.

Pathen lungset chun Kut bol a kon khat le khat kilungsetna, kingailutna ahungum cheh in, mijong ahungkitam jepjepin ahi. Keiho inseh’a bol hita louvin, kumkhat le Inn khatin host kahinbolun ahi. Pu Paokhup leh Pi Neikim Telien, Pu Kamal Khosala leh Pi Shally Bongkim chule Pu Tony Litt leh Pi Nancy Tinkholhing ho injong host abolun, amhojalin thil ijakai ahungnom lhehe.

2005 kum keiho family St George’s Parish Church, East Ham, London a kahungchen uva kipatin amun, Venue hoitahtah ahungkilan, Kut boldan jong akikhel jepin, mijong 100 valpi ahungki khomdoh tan ahi. Hichevel a patchun khangdonghon mopoh na ahintamlah uvin, adeh in Gollhang Chonminlien Gangte hi sumil theilou ahi. 2008 chun Kut hungkibol kal kum 10 lhina jong lolhing tahin akibolin Magazine neokhat jong akisem e.

Tutua Kut committee hi Chairman Revd Alian Sauntak (Vaiphei), Secretary Chonminlien Gangte leh Treasurer Mrs Tinnu Haokip chule Information secretary Ben Guite ahiuve.

Kuki Worship Service London hungkipat: 2005 kum a St George’s Parish Churh, East Ham kahung kichon uhin, Pathen lungsetjalin Pastor Inn (The Vicarage) lentah khat a kachengun, garden ah chun shed (malai a changsal ahiloule thinghonbuh tidan ahi) khat jong kaneiun, von, thil le lo koinading neilou hon, vonkoi nan anei uvin ahi. 2006 kum summer lai nikhat hin Gollang Chonminlien Gangte le nungah Nenghoi Haokip in ka “shed” chunga KWS London Office tin totnan ajihin, hiche ni chu London khopia KWS thuhung kiseipat ni ahitai.

Hiche akon chun taokhom na, jatchomchom a fellowship kikhopna aumteng KWS bolding thu akisei panin ahi. 2007 July first Sunday chun formal tahin Inauguration bolna akimangin, inauguration service a chun Pi Neikim Telien in thupi seina anei in, haosapi hinatoh Pathen a phatthei thumna jong anei e. Committee din Chairman leh Hon. Pastor Revd Dr David T Haokip, Secretary Mr Chonminlien Gangte, Treasurer Miss Neihlam Vaiphei, Lenkhom lamkai Mr Daniel Haokip leh Miss Nenghoi Haokip, nehlechah vetupdin inn neinu Mrs Tinnu Haokip hochu lhendoh ahitai.

KWS Projects: Pathen lungsetin project phabep jong kanei panun ahi. 1. Mr Thangboi Haokip, Kolkata Bishop’s College a BD sim na kachom jou un, tuhin KWS Kolkata ah Chaplain in apangtai. Hiche Thangboi kahin sponsor nauhi Revd Dino L Touthang hung kholjin akon ahin, hiche jalhin India aum KWS Unit hole gampam a um Unit dangdang toh kihet tonaleh kingailut nangjong ahung umdohe. 2. Tabita Children’s Home, Imphal. 3. Drug Rehabilitation Shelter, Imphal chule 4. KWS Yangon, Myanmar ahie. Tulai hin Dhaka leh Singapore a jong KWS aum doh theina din, pan kalauve.

2011-14 sunga mopoho: Hon. Pastor Canon Dr David T Haokip, Chairman Revd Phillip Zamhao Haokip, Secretary Mr Chonminlien Gangte, Treasurer Mrs Neihlam Vaiphei, Adviser Mr Kailean Khongsai, Information Secretary Mr Johnny Haolai, Music Secretary: Mr Daniel Haokip ahiuve. Member 20 vel kahiu vin, lhakhat le khatvei service kaneijiu ve. Tukum July chun kum 4 lhina anniversary leh outing/picnic Bournemouth Beach ah kagamang uve.

Global Connection: 2011 kumin website khatjong kaneitau vin www.kwslondon.com ahi vetthei ahi, chule kwsnet kiti egroup khat jong akisem dohtai, membership lanom aumleh hiche email id ahi muthei ahi [email protected] Tunichan in KWS London in ministry khatin akimangin, nungle Pathen deilam ahileh KWS Global Network din tohgon ahi.

Asimjouse Pathen in phatthei eipe tauhen. Amen. Kakipah e.
**Canon David T Haokip D.D, Senior Minister of St George’s Parish Church of England and Hon. Pastor to KWS, London

{This is abstract from KSO Golden Jubilee, Shillong 2011}

1 comment to Britain a um Kuki Diaspora ho Thusim

Leave a Reply

You can use these HTML tags

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>