Sohpha,tahsan umtah, natohna  Kalung alhaitangeiye
(Well done, good and faithful servant)
Matt.25:21
Thupatna (Introduction):
Pathen lunglam hetna bulpi Bible sungah mihem juidinga Pathen ngeh pipen thu 2 chu: pengthahna leh kitahna (new birth & faithfulness) ahi.  Hiche thu 2 hin Houbung toh giltahin kijopmatna aneilhonin ahi. chuleh Houbung le Christa kijopna vekit jongleuhen, khenthei ding ahikitpoi. Hijehchun, Pathen’ lungtohmi ihinna diuvin, Christa leh Houbung toh ikijopnau athupidan veu hite.
1. Akiphudohna Bul (Its Foundation)
In khat akisah teng, alet, asanna ding hi abulchunga ki-ngai ahi. Houbung jong chutobang machu ahithouve.
(a)  Akiphudoh phat:- Houbung kipatdohna chungthuah, pomdan chomchom umjong leh Matt.16:18 a Jesu kamchang dungjuiyin, akiphutdohding ahinalaiyin ahi. Hichejehin Pentecost nia Lhagao Theng ahungkumlhah jou nunga muthei Houbung hung kipandoh ahithu ginchat lelnading aumpoi. Ajehchu, Houbung hi Christa tahsa tin Paul in aseiyin, hichu Lhagao Theng baptize bolna a kon ahi (1Cor.12:13). Hijehin, Solchah bung 2 jouva hung kipandoh hidingin tahsanna akineiyin ahi.
(b)Â Â Abul songpi:- Pakai hi inning Songpi ahin, Solchah ho leh
themgao ho hi khompia panguva, hichung a chu tahsan mite jouse Pathen intheng dinga kilamdoh ihiuve tin Paul in aseiyin ahi (Eph.2:20-22). Jesu thutah (John 14:6) bula kilamdoh ahijehin Houbung hi thutah khompi tin Paul aseiyin ahi (1Tim.3:15).
2. Akilamdohna (Its Formation)
Houbung dinga buldet phudohna dingin Christa in ahinna apedohin ahi. Hiche thutah bulphun Paul in akiphutdohsa bul tilou, buldang koiman phuda hen atin ahi (1 Cor.3:11). Ajehchu Houbung hi –
(a)     Pathen khohsah ahi (God’s concern):- Pentecost jouva mit’a muthei dinga Houbung ahungkiphudoh vangin, Pathen lunglai’a vannoi bulkiphudoh masanga umpeh anahitai. Gentile mite’ huhingna thu le Houbung kiphudohna thu hi geltomthu (accidental) ahipoi. Houbung kiphudoh masanglai a pat Pathen in Gentile mite akhohsahna O.T. sungah akimun ahi. Juda miten Jesu akhutsanlou jehuva, Gentile mite Pathen lungsetna chang ahiuve tia thuhilna hi thudihlou, kichihthei ding thu ahi. Hitobang tahsanna neihon, thingpel chunga Jesu thina hi ginchatlouva thilsoh (accidental death) asosah u ahi. Houbung phudohding hi Pathen in vannoi bulphudoh masanglai peh agelsa, Achapa chang khat Pakai Jesu hinkhoa alhatdoh a, nikhat teng, Ama kom’a dinga ahung lahtou kit ding chan geiya akhohsah ahi. Hijehin, Houbung khohsahlou hi Pathen taitomna ahi hetdingin aphai.
(b)     Pathen natohna pholpi (Center for missions):- Hiche thutah ihetna diuvin, Houbung hungpendohdanthu veleuhen akichehin ahi. Huhingna thuphon natohna jal’ leh natong dinga Pathen in aphudoh ahi (wrought by and for evangelism). Tulaiyin miten natohdanding (strategies) lampi chomchom hinpandoh henlang, Houbung polam’a natohna jatchomchom umdoh jong leh, Pathen’ gelna le deidan lampia natoh hi Bible toh kitoh a kalsonna ahidungjuiyin, Ama lunglamdol’a natohna jong ahi. Hijehchun, Pathen minpu a natohna jousen Houbung abulphu a, Houbunga kon atohdiu ahi. Houbung nahsahlou le Houbung toh kithoa natong nomlou chu, mihem mitvet in thilpha tamtah tongdoh jongleu, sohpha, tahsan umtah hithei loudiu ahi. chuleh, Houbung kati hi Sorkar hetpi (established church /state church) kaseinomna ahipon, Pakai Jesu tahsanna chunga bul kiphutdoh a, huhingna thu phongjal leh Bible thutah dungjui a kalson Houbung kaseinomna ahi. Dihtah a mi khat nathupi gelnom a, na ngailut dingleh, chuche minu/pa thupisah ho chu nathupisah ding angaiyin ahi. Pathen nangailut’a, Jesu nungjui tahbeh nahi leh, Houbung hi nathupisahding, Houbung toh kijom a Pathen’na natoh ding ahi.
3. Akilamdohdan (Its Framework):-
Abul dettah leh dihtahin kiphut jongleh manchah thil ho aphatlou leh hithei kitlou ahi. Hiche thua Paul hilchetna ah,  asebai (perishable) thil leh asetheilou (imperishable) thil tin akhen in ahi. Asetheilou thil ho chu – sana, dangka, song mantam ahiuvin; asebai thil ho ahileh thing, bi, pol ahiuve (1 Cor.3:12).
(a)  Asebai manchah ho (Perishable materials):- Mijouse natohna hi meiya kipatep chehding tin Paul in aseiyin ahi. Iseisau, thing, bi leh pol hohi meicho-nadingin aphanan, meiya patepna thohdingin ahitheipoi. Mithikho kulkotpin aneh joulou ding Christa inning Songpi chunga, asebai manchah thing, bi leh pol a insahdoh ding gel leuhen, akitolou dingdan ihet cheh diu ahi. Asebai manchah a inlam koiho hiuvem? Pathen leh Houbung minpu maimaiya natongho ahiuve. Pakai na Pathen’ min moh maimaiyin pan hih un (Ex.20:7) atin ahi. Pathen’ kouna changlouva, Pathen natohna; Pakai ngailutna jal hilouva, sum leh pai, ngaichatna jal a lhacha natohna ho hi asebai manchah chunga inlam’a natong ahiuve. Chuleh Christa innng Songpi chunga Bible thutah bulphu louva, sum leh pai, phung leh changthu; thutah le lhagao sanga in le music van chomchom ho bulphua Houbung phu-na jouse jong asebai manchah chunga inlam ahiuve. Sum le pai, phung leh chang ahipoi kati ahipon, hicheng jouse bulpia neiding adihlouna kasei ahijoi. Pakai, Namin a bolmo kidang chomchom kaboluva, natna jat chomchom kadamsah u hilou ham tia seiho hengah, Keiman nangho kahepha pouve atiding mite ihikhah diuhi tijat umtah ahi.
(b)  Asetheilou manchah ho (Imperishable materials):- Sana, dangka, song mantam ho meilaiya akikoi tengleh, kahvam tahsangin, ahoichehyon ahi. Hitobanga asetheilou manchah chunga inlam ho chu koi tobang ho hiuvem? (1) Pathen thutah Bible chunga dettah le dihtah a dingho ahiuve. Pakai Jesu’n, van le leiset pumpi mangthai jongleh Keima thutah vang manglou ding ahi atin ahi (Matt.24:35). Hiche Bible thutahthu juiya, mangho chu songchunga insa mipa tobang ahi atikitin ahi (Matt.7:24-25). Imimal hinkho, inatohna le Houbung hohi Bible thutah chunga kilamlou ahikhah leh hichu asebai thil chunga inlam mipa tobang ihidiu ahi (vs.26-27). (2) Doi le tup (motive) ahikitne. Thuhil lhemho leh Paul kibahlouna thu jong hiche hi ahi. Thuhil lhemho chu amaho phatchomna ding ngaichatna a hung ahiuvin, kei vang lhagao lamthua ga naneinadiu ahitin aseiyin ahi. Hijehchun nabol jouseu – neh le don, sil le chen, kampau le chonchan - chu Pathen loupina dingin bol un atin ahi. Pakai Jesu leiset mihem a ahungpen hi Pa Pathen loupisahna ding leh Pathen lungdeilam bolding ahi. Lhagao Theng ahungkumlhahna hi, Jesu loupisah ding le Jesu tahsapum (Houbung) lamdohna dinga lhagao thilpeh chomchom atahsan jouse pedinga hung ahi. Eima mimal hinkho le ibol jouse hi Pathen loupisahna ding hinam? tia iki dohjingdiu athupi in ahi. (3) Natohna chunga kitahna (faithfulness) ahikitne. Pathen jengjong Ama thuchunga kitahlou hileh Israel mite akoudohna asuhmil’a gamthip gamgoa asuhmang helding ahi. Pakai Jesu jong kitahlou hileh thina apeldoh a, eiho jouse chonsetna sunga imanthai diu ahi.
Lhagao Theng jong kitahlou hileh, chonset ibolsehuva, eidalhah diu ahitai. Pathen kouna leh natohna chunga kitahlou hileh Hudson Taylor in China gam’a anatoh adalhah a, kinungche ding ahi. Pathen ngense-na chunga kitahlou hileh Adoniram Judsonte nupa’n Kawlgam natohna adalhah lhon a, kinungle lhonding ahi. Polycarp ahinglaiya meiya akihallih masangin, na Pakai nil in, chutileh, tha-na nathohlou ding ahi atiuvin ahi. Polycarp Pakai chunga akitah jehin, meiya akihal laitahin, ka Pakai dinga hitobanga thohgimna kathoh hi vangpha kakisalheh’e atin athi in ahi. Ei Kuki chate veina leh Pathen’ kouna jalin Pu Let Ja Vum leh Pi Jam Pi Nengten genthei hahsatna le seisetna tamtah thohpum in, Pathen natohna ah kitahna aneilhon jeh’a tunia eiho jouse dinga lhagao lamthua hamphatna ichanthei u ahi. Pathen chung, Bible thutah chung, Pakai lhacha natongte chung, ei mimal natohna chunga, kitahna ineidiu hi Pathen lunglamthu ahi sumilpoute. Meiya kipatep ding ti adeina tahchu ahileh ipanna mun, itohnamun cheh uva, Pathem mitmua jong, Bible thutah chunga dinga, Pathen loupisahna ding doina leh tupna toh, kitahtah a lhacha natong ihiteng uleh asetheilou manchah ho chunga inlamte ihidiu ahi.
Thuchaina (Conclusion):
Pakai toh ikimu nitenguleh “sohpha, tahsan umtah, natohna-ah kalungalhaingeiye†tia pachatnathu ijahnom chehdiuvin, katahsanne. Hichedingchun, Pakai tohkijom; Ama tahsapum Houbung bulphua natong; Bible thutah chunga ding; Pathen loupinading tup’a natong; leh Pakai hungkitkahsea eimatohna muncheh’a kitah le son-umtah ihicheh nadiuvin, kigotna neimasacheh hiute.
Prof. Thawng Hlun, B.A.B.S, B.D, M. Div, Th. M, Th. D
Professor at: Grace Baptist Theological College & Seminary, Yangon,
Evangelical Baptist Bible College, Mawbe, Yangon.
Founder: Â Trinity Baptist Institute of Theology and Mission, North Dagon, Yangon.
Leave a Reply