Dietrich Bonhoffer (1906-1945)

Dietrich Bonhoffer (1906-1945)

A. A Hinkho leh Natoh

Dietrich Bonhoffer hi German mi ahin, 1906 kumin a peng in a hi. Berlin Tubigen leh Rome khopi ho’ah lekha sangtah a na jil chai jie. Kum 21 a lhin in University of Berlin ah Doctrate in Theology (D.Th) degree ana nga in ahi. Houlamkai (Chaplain) in a na pang in chu le University of Berlin ah jong lekha hil (Lecturer) in a na pang in ahi.

German Christian Church ah kum ni sung (1943-1945) Pastor atoh be jou in Confessing Church Seminary, Fine Kenawlde ah lamkailen khat (director) in a na pang kit in ahi. Thepna lam a anasan jeh le anung jui a hungtam cheh cheh jeh in Government hon mipi lah’a thusei na leh lekhabu sona ho ana kham pehuvin ahi.

B. Pomdan (Thought)

Nazi Government khutnoi ya songkul (Tegel Prison) sunga hen a, aum sung in “Tegel Theology” tia ki min vo pomdan khat a hin nei jina hi. Hiche pomdan chu ahi le Christian te um ding dan, panmun dol leh thu pomding dan ho ahi.

1. Christian as Existing for ‘Others’

Houbung (church) kiti jong hi, a ma sung bouseh anom satah leh loupi taha kitungding a hi poi. Christian tam tah in, a houin cheh’u alou pina thei chan in a jem uvin sum le pai tamtah beijin asa uvin ahi. Ahia houbung in atoh dinga thupi pen chu “Kipana Thupha jakhaloulaiho henga Gospel lhangsap ding” ti ahi bouve.

Christan Hou in buh (church building) ana tun doh a hi pon Tahsanna kiti Houbung joh a na tun doh a hi. Houbung kiti Tahsanna ahung um theina ding a Christan ahinkho a na peh bang a, tahsanchate kiloikhomna “Houbung” in jong Tahsan chate kibe na dinga hinkho phal ngam a, na toh ding ahi.

2. Religionless Christianity

“Leiset mihem tamtah hin, ama ama tahsan dungjui le phatthei chanlou ding kichat jeh-a ei panpi thei, eima sanga hat jo ki hol-a, kibel-a kihoucheh a hi” tia seiya tahsan mi tam pi aum e. Eima houna toh kilhona i-houna kichoi sangnom cheh ahi. Christianten “Pathen bou Van le leiset leh a sung-a um thil jouse sem ahi” tin mi dang ho henga kilet sah pitah in a ki seiji-e.

Chule Christian lah a jong i-hounao kiletsah pi i-tam lheh un ahi. Christain ten ihou–in’u hoi jeh, i-Pathen’u hi thil ijakai bol thei a hi na ahin, i-ki letsah pi un, hitobang lung gel a hung tam teng leh Hou-na hi a-daimang thei ji e.

Germany gama AD.1900 vel lai chun, Christian te hon Christian hi-na ana ki letsah pi lheh uve. “Christian hi-na” ti chu Christa nung jui hi-a, Ami ngailut na leh Ami huh hingna thu tuhchah, Amiteho henga seiphongle ding” ti na hi. Christa kou na aw ja-a, hung peng thah hon houthah (new religion) sunga lut in aki gel uve.

Christa kouna chang ti chu hou khata kona, hou-thah chom-a kichon hilouvin, ama um na din mun’a kon a, hin kho-thah (new life) a kikhel joh ahi bouve. Mission na itoh naova tahsan thah imu hi hou-thah (new religion) a pui lut ihi pouvin, hinkho thah (new life) sunga pui lut joh ihiuve.
“Jesu Christa-a ium u hi, hou-thah’a sunga lut ihi pouvin, hinkho thah sung’a lut joh ihiuve” tin Bonhoffer in a na sei jin a hi.

Leave a Reply

You can use these HTML tags

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>