Nebuchadnezzar leh Bible Thusim

Nebuchadnezzar Thusim

Nebuchadnezzar minhi malai khanga Mesopotamia gam’a lengvai ana po leng mi li ho min ahiye. Leng masapen pan Mesopotamia lhanglam gamsunga lengvai ana pon ahi. Ama hin Isin Lenggam ana tun doh ahin 1124-1103 BC sung in lengvai ana pon ahi. Hiche lengpa hi Nebuchadnezzar I (khatna) pa chu ahiye.

Bible sunga kisei leng pa hi Nebuchadnezzar II (anina) channa pa ahiye. Ani channa Nebuchadnezzar II hin Babylonia gam a 605 BC pan 562 BC sunga lengvai ana poh ahi. Ama hi Chaldean Lenggam ana tung doh Nabopolassar chapa ahiye. Nebuchadnezzar III (thumna) leh Nebuchadnezzar IV (lina) teni thusim hi akicheh behseh poiye.

Nebuchadnezzar II na pa hi leng lah a min thang tah khat ahiye. Ama hin Babylon khopi mun hi, aleng gam vaihomna khopi in ana sem-e. Mesopotamia lhanglam gam se se jong ama vaipoh na sunga ana um-e. Ama hi Daniel khanga Babylon gam po pa ahi. Ama khang sunga thilsoh kidang tampi aum e. Leng khat ana hin, akiletsah jeh in Bong chal bang in kum 7 sung gam laha ana um in, chujouvin Pathen in leng in apansah kit-e.

Hiche Nebuchadnezzar II hin akhang sung’a ana kidou pi jing leng gam ni aum-e: Medes te ho (Iran sahlhum lam a um-northwest) leh Egypt te ho ahiuve. Egypt te jong hi hiche khang laiya pat’a chu tha hat tah ana hiuvin, ama ho hin Syria, Lebanon leh Israel te ho chunga tuilam leh leilam mang cha-a, sumkol veina (trade) lam hi ana tuh u ahi.

Nebuchadnezzar hin Medes lengpa chanu, Amytis (630 BC-565 BC) chu ji in ana kichen pin, hiche jeh chun Nebuchadnezzar damlai khang sung in Babylon te leh Medes te kikaha gal le tol ana um pon ahi. Nebuchadnezzar II athi nung in achapa Amel-Maruk (Merodah gilou pa) in 562 BC-560 BC sung in lengvai ana poson kit-e.

Nebuchadnezzar hin Babylon khopi loupi tah ana sa-doh in, ana kikaisa kulpi lui chu phate chan asemphan ahi. Babylon gam ching tup’a atahsan’u Marduk pathen’a din Esagila houin jong ana semphan ahi. Chuho bana, leng inpi ho sunga jong chenna ding, in chom chom jong tampi ana sa-do-e.

Bible’a Nebuchadnezzar Thusim

Nebuchadnezzar thusim hi Bible sunga kichen tah in ana kisun-e. Ama khanga hi lhanglam Juda te leng khang ana kichai ahi. Jerusalem khopi ana suh chima, leng Solomon’in anasah doh Jerusalem hou in sunga manchah man lu tah tah ho jouse ana chom gama, Jews te ho phachompi Babylon gam langa, soh dia (597 BC-581 BC) ana kai mang ahi.

Hitia thil soh ho jouse hi 2 Kings leh 1-2na Chronicles (Thusimbu) sunga phate chan akimel chih-e. Ezra, Nehemiah leh Esther lekha bu ho sunga jong Jews te ho sohchan thu leh khan kho thusim jouse phate chan akisun doh in ahi. 

Babylon lengpa Nebuchadnezzar in, Juda te lenggam ahinlo khumpet leh Jerusalem khopi asuh chim chu themgao Jeremiah in amit tah’a ana mu ahi. Hitia thilsoh ding jong hi Pathen in Jeremiah kama kon’a thu ana pondoh sah ahi tai (Jeremiah 27). Nebuchadnezzar vaipoh khang thusim leh mailam hung soh ding thu ho themgao Daniel lekha bu 1-5 sunga jong akisun doh-e.

Reference:

  1. Harper’s Bible Dictionary: Paul J. Achtemeier (Gen. Editor)
  2. Internet sunga jong kila ahiye

Leave a Reply

You can use these HTML tags

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>